Diyos
Anak o Anak ng Diyos?
Sinulat ni GREG F. NONATO
“DIYOS ANAK” ang itinatawag sa Panginoong Jesucristo ng
mga nagtataguyod ng doktrina ng Trinidad.
Ang Iglesia Katolika ang isa sa mga nagtuturo na si Cristo ay “Diyos
Anak” na nagkatawang-tao. Ganito ang kanilang pahayag:
“Mga
kalikasan at Persona ni Cristo. — Si Jesucristo, ayon sa Katesismong
pamilyar sa mga Katolikong Ingles, ay
‘Diyos Anak na ginawang tao alang-alang sa atin’ …” (A Catholic Dictionary, p. 156)
“34. T. Sino si
Jesucristo?
“S.—Si
Jesucristo ay ang Diyos Anak na naging tao.” (Catholic Catechism, Book One, p. 62)
Subalit tama bang si Cristo ay tawagin na “Diyos Anak”? O ang
tamang itawag sa Kaniya ay “Anak ng Diyos”? Dapat nating maunawaan na magkaiba ng
kahulugan ang dalawang terminong ito.
Ang una—“Diyos Anak”—ay nagpapakilala ng likas na kalagayan ng Anak,
Siya raw ay Diyos; samantalang ang
pangalawa—“Anak ng Diyos”—ay nagpapakilala ng karapatan at relasyon ni
Jesucristo sa Diyos—Siya ay Anak. Sa Biblia, si Cristo ba ay tinatawag na “Diyos Anak”, o “Anak
ng Diyos”? Tunghayan natin ang
ilang talatang sinipi sa Biblia:
-
Ang
pagpapakilala kay Cristo ng anghel na si Gabriel—
“At
sumagot ang anghel, at sinabi sa kaniya, Bababa sa iyo ang Espiritu Santo, at
lililiman ka ng kapangyarihan ng Kataastaasan:
kaya naman ang banal na bagay na
ipanganganak ay tatawaging Anak ng Dios.” (Lucas 1:35)
Ayon sa anghel na si Gabriel,
ang ipanganganak ni Maria, na ito nga ay ang Panginoong Jesucristo, ay
“tatawaging Anak ng Diyos” at hindi sinabing “tatawaging Diyos Anak.”
-
Ang pahayag ni Apostol Pedro—
“Kaniyang
sinabi sa kanila, Datapuwa’t, ano ang sabi ninyo kung sino ako? At sumagot si Simon Pedro at sinabi, Ikaw ang Cristo, ang Anak ng Dios na
buhay.” (Mat. 16:15-16)
Mapapansin na ang itinugon ni
Pedro nang tanungin sila ni Jesus, “Ano ang sabi ninyo kung sino ako?” ay “Ikaw
ang Anak ng Dios,” hindi “Ikaw ang Diyos Anak.”
-
Ang pahayag ni Apostol Juan—
“Nguni’t
ang mga ito ay nangasulat, upang kayo’y magsisampalataya na si Jesus ang Cristo, ang Anak ng Dios; at sa inyong pagsampalataya ay magkaroon kayo ng
buhay sa kaniyang pangalan.” (Juan 20:31)
Malinaw ang pahayag ni Apostol
Juan na dapat sampalatayanan na si Jesus ay “Anak ng Diyos” at hindi sinabing
sampalatayanan na si Jesus ay “Diyos Anak.”
Ilan lamang ito sa maraming talata ng Biblia na nagsasaad na si Cristo
ay tinawag na “Anak ng Diyos”.
Sa kabilang dako, kahit minsan
sa Biblia ay hindi ikinapit kay Cristo ang terminong “Diyos Anak”. Ganito ang patotoo maging ng iba’t ibang
pangkatin ng pananampalataya:
“Laging binabanggit ng Bagong Tipan ang
tungkol sa Anak ng Diyos (gampanin) at hindi kailanman ang tungkol sa Diyos
Anak (estado), samakatuwid baga’y ang [tungkol sa Kaniyang] pagiging ganap na
kapantay ng Diyos ay hindi kailanman itinuturo sa Bagong Tipan.
“… Sa mga pormula ng doxologia na madalas
gamitin ni Pablo sa pagsisimula o pagwawakas ng kaniyang mga sulat, ang
konteksto ay ukol sa liturhiya. Subalit
kahit dito ang Diyos Ama at ang
Panginoong Jesucristo (Galacia 1:3) ay
tiyak na hindi tinatawag na Diyos Ama at Diyos Anak. Para kay Pablo, ang Theos ay nananatiling
ultimate horizon para sa pananampalataya sa Christos. Ang pangunahing layunin ni Pablo sa kaniyang
mga sulat ay hindi upang patunayan na Diyos si Jesucristo kundi anyayahan ang
mga tao na makibahagi sa pagliligtas na ginawa ng Diyos sa pamamagitan Niya.”
(One Christ—Many Religions, p. 122)
“Sinasabi ng Bagong Tipan na si Jesus ay
ang Salita ng Diyos, sinasabi nito na ang Diyos ay na kay Cristo, at sinasabi nito na si Jesus ay ang Anak ng
Diyos; subalit hindi nito sinasabi na si Jesus ay Diyos, …” (Honest to God, p. 70)
Pinatutunayan ng New Catholic Encyclopedia na ang titulong “Diyos Anak” ay ginamit
patungkol kay Cristo sa panahong wala na ang mga apostol at ang ibang manunulat
ng Bagong Tipan:
“Ang itanong kung ipinakikilala ng bagong
Tipan si Jesus bilang Diyos Anak ay katumbas ng pagtatanong tungkol sa
kaniyang pagiging ka-esensiya [ng Ama] at paghahanap ng pagpapakilala sa kaniya na nabuo na lamang pagkatapos itong masulat.”
(vol. 13, p. 426)
Kaya, hindi nakapagtataka na ang katagang
“Diyos Anak” ay hindi matatagpuan sa bagong Tipan.
Ang
pagiging Anak ng Diyos
Inaakala ng iba na si Cristo ay
Diyos o Diyos Anak sapagkat maraming ulit na Siya ay tinawag na Anak ng Diyos
sa Biblia. Ang ganitong argumento ay
tinututulan ng mga awtoridad ng Iglesia Katolika mismo at maging ng iba pang
pangkatin ng pananampalataya:
“1,
1: Anak
ng Diyos: paminsan-minsan, ay
ginagamit ng mga Judio ang pananalitang ito upang ilarawan ang isang may
tanging kaugnayan sa Diyos. Dahil dito,
noong si Jesus ay tawaging Anak ng Diyos
sa mga Ebanghelyo Sinoptiko, ay hindi
dapat mangahulugan ng Kaniyang pagka-Diyos. …” (Mar. 1:1, salin ni Juan Trinidad, footnote)
“Sa kabilang
dako, ang titulong Anak ng Diyos, ay
naghahayag ng pagiging malapit ni Jesus sa Diyos, subalit hindi nangangahulugan ng kaniyang pagiging Diyos, gaya ng iniisip ng
marami …” (Catholicism, p.
431)
“… Ang titulong ‘Anak ng Diyos’ (na katumbas
ng ‘Mesias’ at walang kinalaman sa pagka-Diyos) ay naging isa pang paraan
ng pagtukoy sa gampanin ni Jesus sa hinaharap, gaya ng titulong ‘Anak ni
David’, na nagpapakilala ng kwalipikasyon ni Jesus sa pagiging Mesias, ay
ikinapit kay Jesus noong narito pa siya sa mundo.” (The
First Coming: How the Kingdom of God
Became Christianity, p. 188)
“Sinasabi ng Bagong Tipan na si Jesus ay
ang Salita ng Diyos, sinasabi nito na ang Diyos ay na kay Cristo, at sinasabi nito na si Jesus ay ang Anak ng
Diyos; subalit hindi nito sinasabi na si Jesus ay Diyos …” (Honest To God, p. 70)
Bakit makatuwiran
lamang na tutulan ang sinasabing ang katawagang “Anak ng Diyos” ay katibayang
si Cristo ay tunay na Diyos o Diyos Anak? Sapagkat ang katawagang “anak ng Diyos” ay
hindi lamang kay Cristo itinatawag o ikinakapit. Sinu-sino pa ang mga
tinatawag sa Biblia na “anak ng Diyos”?
-
Ang mga anghel:
“Nang
magsiawit na magkakasama ang mga bituin pang-umaga. At ang lahat ng mga anak ng Dios ay
naghihiyawan sa kagalakan?” (Job
38:7)
-
Ang lahi ni Set:
“Na
nakita ng mga anak ng Dios, na magaganda ang mga anak na babae ng mga tao; at
sila’y nangagsikuha ng kanikaniyang asawa sa lahat ng kanilang pinili.”
(Gen. 6:2)
-
Ang mga sumampalataya
“Sapagka’t
kayong lahat ay mga anak ng Dios, sa pamamagitan ng pananampalatayaa, kay
Cristo Jesus.” (Gal. 3:26)
(Tingnan din ang Roma 8:14, Juan 1:12, at
I Juan 3:1)
Ang ekspresyong “Anak ng Diyos” na
itinatawag kay Cristo ay hindi dapat ipakahulugan na si Cristo ay tunay na
Diyos o Diyos Anak sapagkat kung magkagayon ay lilitaw na ang mga anghel, ang
lahi ni Set, at ang mga tunay na sumampalataya kay Cristo ay mga tunay na Diyos
din, sapagkat sila man ay tinatawag na mga anak ng Diyos.
Hindi ginamit sa Bagong Tipan ang mga
salitang “Diyos Anak” sapagkat hindi naniwala ang mga manunulat ng Bagong Tipan
at mga unang Cristiano na Diyos ang Panginoong Jesucristo—ito ay pinatutunayan
ng Iglesia Katolika at maging ng mga Protestante.
-
Patotoo ng paring Katoliko—
“Ang
katangi-tanging aspeto ng ganitong paninindigan ay ito: hindi
naranasan ng mga apostol at ng mga unang Cristiano si Jesus bilang Diyos na
nasa anyong tao o bilang Diyos na nagpanggap na tao (ito ang isang dahilan
kung kaya’t itinakuwil ng unang Iglesia ang mga kathang-isip at kakatwang
pala-palagay sa talambuhay ni Jesus). Naranasan nila siya bilang tao. Siya’y totoong-totoo sa kaniyang buhay, tunay
na tunay na tao sa kaniyang espiritu, at lubhang nakahihikayat sa kaniyang
pananalita kung kaya’t siya’y kanilang sinampalatayanan. Naramdaman nila na anuman ang tunay na buhay
ng tao, si Jesus bilang tao ang naghayag ng buhay na iyon.” (The Emerging Church, Part One, pp. 27,
29)
-
Patotoo ng teologong Protestante—
“…
Binabasa natin ang mga Ebanghelyo at ang aklat ng mga Gawa sa liwanag ng ating
pagkaunawa sa pre-eksistensiya at sa pagkakatawang-tao ng Diyos Anak. Subalit,
ang mga unang Cristiano ay walang anumang gayong konsepto sa kanilang mga
isipan. Wala silang doktrina tungkol sa
pagka-Diyos ni Cristo …” (The
Young Church: Acts of the Apostles, p. 48)
“… Bagaman ang mga mananampalatayang Judiong ito na nagsasalita ng Aramaiko ay
nakita si Jesus bilang propeta ng Diyos, hindi
nila ipinalagay na siya ay likas na Diyos (ontologically divine). (The First Coming: How the Kingdom of God Became Christianity,
p. 13)
Inaamin ng mga awtoridad-Katoliko at Protestante
na ang kanilang paniniwala na Diyos ang Panginoong Jesucristo ay hindi tinaglay
ng mga manunulat ng Bagong Tipan at mga unang Cristiano. Wala, bagkus ay salungat sa Biblia, ang
paniniwala na si Cristo ay “Diyos Anak”.
Nota: Ang mga sinipi mula sa mga reperensiyang
Ingles ay isinalin sa Filipino. Sadyang
nilagyan ng diin ng may akda ang ilang bahagi ng mga siniping talata ng Biblia
at mga reperensiya.)
Pasugo
God’s Message/January 2006/Pages 21-23/Volume 58/Number 1/ISSN 0116-1636
